Groei en Bloei

Na het verstrijken van het eerste volle verenigingsjaar 1907 is de harmonie de ergste aanvangsperikelen goed te boven gekomen. De vereniging groeit en bloeit. Voorzitter en medeoprichter August Metsers heeft daar een groot aandeel in gehad. De harmonie is er steeds in geslaagd bekwame personen te vinden voor de functie van voorzitter. Een drietal voorzitters, waaronder August Metsers, was van beroep gemeentesecretaris. Uit de annalen van de vereniging blijkt dat een twaalftal voorzitters de harmonie in de 100 jaar van haar bestaan met vaste hand hebben geleid. Zowel in goede als in slechte tijden rekenden zij het tot hun taak de leden voortdurend te motiveren. Om ze moed in te spreken en om ze zonodig te vermanen. Steeds hadden zij daarbij niet alleen oog voor de muzikale samenwerking binnen de vereniging, maar ook voor de sociale samenhang en omgang. En vooral dat laatste heeft het vriendelijke karakter van onze vereniging in de afgelopen eeuw in hoge mate bepaald.

Op 20 oktober 1911 heeft de harmonie de droeve plicht om haar eerste voorzitter naar zijn graf te begeleiden. Zijn taak wordt overgenomen door de vicevoorzitter Frans Oomen. Tijdens zijn voorzitterschap weet hij te bewerkstelligen dat de harmonie in november 1913 en eigen vaandel krijgt. Uit dankbaarheid voor de gulle giften van vele Ulvenhoutenaren wordt dit feit met grote vaandelfeesten gevierd. Ook zorgt hij ervoor dat in 1914 het reglement van de vereniging koninklijk wordt goedgekeurd.

De eerste wereldoorlog heeft voor Ulvenhout, dat zo dicht aan België grenst, veel gevolgen. Ten gevolge van de mobilisatie worden de repetities van de harmonie maar beperkt bezocht en in het begin zelfs korte tijd gestaakt. In een van die donkere jaren, in 1916, schaft de harmonie draagbare lantaarns aan, zodat er ook later op de avond uitgerukt kan worden. Eind 1917 worden ze voor het eerst gebruikt bij een serenade. In 1919 verliest de harmonie haar voorzitter Frans Oomen. Op 4 april wordt hij onder muzikale begeleiding ten grave gedragen. Secretaris Antoon Metsers wordt de nieuwe voorzitter.

Na de eerste wereldoorlog gaat het weer crescendo met de harmonie. Er wordt ijverig gerepeteerd, er worden veel uitvoeringen gegeven en er komen veel nieuwe leden bij. Men neemt regelmatig met succes deel aan concoursen. Daarom krijgt de harmonie in 1926 voor het eerst subsidie van de gemeente Ginneken en Bavel, waaronder het kerkdorp Ulvenhout valt. Als tegenprestatie moet de harmonie elk jaar één of meerdere concerten uitvoeren in Ginneken waar immers het gemeentehuis staat. Met plezier wordt daaraan voldaan.

In juni 1927 overlijdt voorzitter Antoon Metsers. Wie anders dan “de vader der harmonie” Hermanus Rijppaert zou hem moeten opvolgen? Hij is immers de man die alles voor de harmonie doet. Hij is medeoprichter, sindsdien penningmeester en vanaf 1919 is hij daarnaast ook nog secretaris. Hij wordt bij acclamatie tot voorzitter gekozen. Het is voor de harmonie een groot verlies als hij vijf jaar later in juni 1932 overlijdt. De naam Rijppaert blijft echter aan de harmonie verbonden want zijn broer Petrus wordt de nieuwe voorzitter. Hij heeft het in de jaren die komen niet gemakkelijk.

Het repetitiebezoek loopt snel achteruit en het aantal leden daalt schrikbarend tot slechts 27. Er volgt een oproep voor jonge leden. Eind 1935 bedankt voorzitter Petrus Rijppaert op een bestuursvergadering schriftelijk. Er vindt een ingrijpende bestuurswisseling plaats en er volgt een reorganisatie van de harmonie. Er wordt een nieuw en uitgebreid reglement aangenomen. De vereniging draagt voortaan het predicaat R.K. voor de naam en de vergaderingen worden geopend en gesloten met een Christelijke groet. Als voorzitter wordt benoemd George Hamel. In 1939 besluit de vereniging zich aan te sluiten bij de overkoepelende muziekorganisatie: de Bredase Diocesane Bond.

Eind jaren dertig pakken donkere wolken zich boven de gemeenschap samen, hetgeen ook zijn uitwerking heeft op de harmonie. Het ledenaantal loopt terug als gevolg van de mobilisatie en door de verhuizing van sommige leden. Tijdens de tweede wereldoorlog houdt de harmonie gedwongen rust en verbergt de instrumenten. “Constantia” weigert zich aan te sluiten bij de door de bezetter opgedrongen Cultuurkamer.

Na zo lang stil gelegen te hebben tijdens de oorlog moet er helemaal opnieuw begonnen worden. Het bestuur ondergaat in 1946 de nodige veranderingen. Victor van der Westerlaken wordt gekozen tot voorzitter. Als regisseur en souffleur is hij al jaren de grote drijfveer achter de toneelopvoeringen die jaarlijks door de leden worden verzorgd. Dit blijft zo tot juni 1954. Dan moet Victor van der Westerlaken om gezondheidsreden zijn functie neerleggen.

Als nieuwe voorzitter wordt met algemene stemmen gekozen Bert van Zwol. Hij is gemeentesecretaris van Nieuw Ginneken. Tot 1971 zal hij de taak van voorzitter energiek vervullen. Hij is een voortreffelijk leider en manager. Van zijn hand verschijnt het eerste verenigingsblad, waarin de leden maandelijks van de diverse activiteiten op de hoogte worden gehouden. Hij voert een reorganisatie door in “Constantia”. Zijn eerste grote daad is de aanschaf van uniformen. Mogelijk gemaakt dankzij gulle giften en uit inkomsten van optredens door de Boerenkapel. Hij vindt dat de harmonie er ter gelegenheid van haar gouden jubileum in 1956 piekfijn uit moet zien. Ulvenhout, gezegend met een bosrijke natuur, is een groen dorp. Gekozen wordt dan ook voor groene uniformen met een jagershoed. In 1957 wordt Sint Hubertus op zijn naamdag, 3 november, uitgeroepen tot patroonheilige van Harmonie “Constantia”. Er worden grootse Hubertusfeesten georganiseerd met een H. Mis en een koffietafel met ‘hupkes’ (Hubertusbrood). ’s Middags is er een concert en daarna voor de jeugd een grote klopjacht dwars door de Ulvenhoutse bossen. ’s Avonds is er een jachtbal in de jachthut achter café De Harmonie. De schutterij wordt actief bij de feesten betrokken. Deze Hubertusfeesten vinden elk jaar plaats tot begin jaren zestig. Dan neemt de plaatselijke schutterij de feesten over bij gelegenheid van hun jaarlijkse verschietingen. De harmonie blijft nog wel een aantal jaren de schutterijfeesten muzikaal opluisteren. Het gaat goed met de harmonie. Twee jaar achtereen in mei 1956 en in mei 1957 behaalt ze een eerste prijs op het bondsconcours. Inmiddels heeft de harmonie zich aangesloten bij de R.K. Bond van Harmonieën en Fanfares.

Om aan de eisen van de moderne tijd te kunnen voldoen wordt er door het bestuur in 1959 ijverig gewerkt aan een plan om het instrumentarium te vervangen van hoge stemming naar lage stemming. In 1960 kan men voor het eerst optreden met de nieuwe instrumenten. En dat werpt zijn vruchten af! De harmonie promoveert twee jaar achtereen van de 3e naar de 1 e afdeling. Dan breekt er een mindere periode aan. De jeugd gaat liever voetballen en dansen. Maar gelukkig keert alles zich weer ten goede.

Tien jaar later, in juni 1970, promoveert Harmonie “Constantia” naar de afdeling Uitmuntendheid. Voorzitter Bert van Zwol heeft dit nog net mogen meemaken. Hij overlijdt in november 1971. Met grote droefheid wordt hij door de leden naar zijn laatste rustplaats gedragen. Gerrit van Hooijdonk, zopas in het bestuur gekozen en benoemd tot vicevoorzitter, neemt de voorzittersfunctie waar. Hij voelt zich echter niet de aangewezen persoon voor het voorzitterschap. Maar na veel aandringen van bestuur en leden wordt hij in februari 1973 bij acclamatie tot voorzitter gekozen. Als directeur van een garagebedrijf weet hij de vereniging op een zakelijke en gedegen manier leiding te geven, hetgeen ook vernieuwingen met zich meebrengt.

Dank zij gulle bijdragen van de vele donateurs en ook nu weer de opbrengsten van de Boerenkapel vertoont de harmonie zich in 1972 in nieuwe uniformen. Een beige broek met daarboven een donkerrood colbert. De donkerrode kleur zien we terug in ons aloude vaandel. Op het hoofd een daarbij passende zwarte pet van kunstbont en tenslotte alles met goudgalon afgezet. Na meer dan veertig jaar wordt er weer eens een groepsfoto gemaakt, gestoken in de nieuwe uniformen. Onder leiding van Gerrit van Hooijdonk gaat het bestuur frequenter vergaderen. Er komt nieuw briefpapier met enveloppen, voorzien van een mooi logo. Ook zorgt hij ervoor dat de statuten en het huishoudelijk reglement worden vernieuwd en aangepast aan de moderne tijd. Ze worden notarieel vastgelegd en koninklijk goedgekeurd. Hij brengt het jeugdbeleid onder de aandacht en hij vindt dat ook meisjes zich als leerling moeten kunnen aanmelden. Voor die tijd mochten er geen vrouwen bij de harmonie. Vooral schoolmeester en altsaxofonist Ad Wick was er fel tegen dat er vrouwen bij de harmonie kwamen. En naar Ad Wick werd geluisterd want hij was een hele goede muzikant. Toch heeft hij het op den duur niet kunnen tegenhouden want in 1974 wordt klarinettist Annelies van Peer het eerste vrouwelijk lid. Hiermee is de ban gebroken en wordt Constantia een gemengde vereniging. In de jaren zeventig is de harmonie erg actief. In 1978 zijn er maar liefst 34 muzikale optredens. In de zomermaanden houdt de harmonie bij mooi weer een aantal openluchtrepetities en openluchtconcerten, zoals bijvoorbeeld op het terras van de Fazanterie. Dat alles mist haar uitwerking niet. Veel jonge mensen melden zich aan. De gemiddelde leeftijd daalt in 1975 tot 37 jaar.

In 1981 viert Harmonie “Constantia” haar 75-jarig jubileum op een bijzondere manier door aan alle gebruikelijke jaarlijkse activiteiten een feestelijk tintje te geven. Op initiatief van vice-voorzitter Sjef Coppens wordt er in april een dorpenconcours georganiseerd waaraan naast “Constantia” nog vijf korpsen uit de regio deelnemen. Nog steeds wordt dit dorpenconcours om de twee jaar gehouden. In augustus 1982 draagt Gerrit van Hooijdonk de voorzittershamer over aan Sjef Coppens, de latere gemeentesecretaris. Gerrit van Hooijdonk wordt benoemd tot erevoorzitter en ontvangt voor zijn vele verdiensten de ere-legpenning van de gemeente Nieuw Ginneken.

Voorzitter Sjef Coppens is zeer begaan met het lot van Harmonie “Constantia”. Ook hij weet de harmonie goed te besturen en komt met vernieuwende ideeën. Bovendien lijkt het wel of met elke nieuwe voorzitter de outfit van de harmonie moet veranderen. Want eind 1982 wordt de harmonie weer in het nieuw gestoken. De leden hebben zich uitgesproken voor een eenvoudiger uniform. Het bestaat uit een donkerblauw jasje met grijze broek en een donkerblauwe stropdas met daarop een harpje geborduurd.Tijdens een concert in het gemeentehuis worden de nieuwe uniformen aan het publiek getoond. Niet alleen de uniformen, maar ook het vaandel was aan vernieuwing toe. Aangezien het vaandel reeds zeventig jaar lang altijd door weer en wind voor de harmonie werd uitgedragen, begon het tekenen van slijtage te vertonen. In september 1983 wordt tijdens een concertavond het nieuwe vaandel onthuld. Het is een getrouwe kopie van het oude vaandel, dat een mooie rustplaats heeft gekregen in het museum van heemkundekring Paulus van Daesdonck. Tijdens dezelfde concertavond worden vier jubilarissen gehuldigd die maar liefst zestig jaar muzikant bij Harmonie “Constantia” zijn. De oude getrouwen, twee zwagers en twee neven, op dat moment alle vier 73 jaar, zijn: Cor Voeten sr., Willem Voeten, Sooi van Gils en Janus Bogers. In 1984 verschijnt op initiatief van Anita Bracke weer een nieuw verenigingsblad, genaamd “Constantje”. Op een paar onderbrekingen na verschijnt “Constantje” nog steeds enkele keren per jaar. In 1986 wordt een oude traditie, het dauwtrappen met Hemelvaartsdag, weer in ere hersteld. De harmonie blijft erg actief. In 1987 zijn er in totaal 38 optredens. In 1989 wordt een record bereikt van 39 optredens, waarvan maar liefst 11 concerten.

In januari 1992 geeft Sjef Coppens de voorzittershamer door aan oud-fluitist Frans Ruijs, die daarbij opmerkt dat er nu mogelijk meer ruis in de vereniging komt. Sjef Coppens wordt benoemd tot erebestuurslid en ontvangt voor zijn grote verdiensten de gouden bondsspeld van de FKM (Federatie Katholieke Muziekbonden). Frans Ruijs is als architect in staat de vereniging te vormen en te boetseren en waar nodig bij te sturen. En het zal toch niet waar zijn? De uniformen zijn weer aan vervanging toe. De leden blijven bij dezelfde kleur en samenstelling van het uniform, maar van een moderner snit. De blauwe stropdas is nu vervangen door een rode. En daar is nog een rood vlinderstrikje bijgekomen dat gedragen moet worden bij concerten. Tijdens het Nieuwjaarsconcert in januari 1995 worden de nieuwe uniformen gepresenteerd. Het 90-jarig bestaan wordt in 1996 bescheiden gevierd omdat men reeds uitkijkt naar het eeuwfeest. Daartoe wordt in 1996 de Stichting “Vrienden van Harmonie Constantia” opgericht.

Intussen gaat het met de vereniging wat minder. Repetitiebezoek gaat achteruit en er is ledenverlies. Dirigent Ben van de Waarsenburg vindt dat “Constantia” na 18 jaar toe is aan een nieuwe dirigent. Het wordt Jan Wijenberg. Hij brengt niet alleen muzikale vernieuwingen, maar hij heeft ook ideeën over bestuurlijke vernieuwing. In 1999 vindt er een ingrijpende omwenteling in de bestuursstructuur plaats. Er worden vier commissies geformeerd: 1. Muziek en Ledenwerving; 2. Opleiding en Ontspanning; 3. Donateurs, Sponsors en Jubileum en 4 Instrumenten, Uniformen en Vervoer. De vier voorzitters van de commissies nemen naast de voorzitter, de secretaris en de penningmeester plaats in het bestuur. Door de commissies is er meer wisselwerking tussen de leden en het bestuur, hetgeen de onderlinge samenwerking bevordert. Dit komt de gehele vereniging ten goede ook op muzikaal gebied. In 1999 wordt er een nieuwe traditie ingesteld: de afsluiting van het seizoen met een barbecue. Dit alles heeft een gunstige uitwerking op de goede sfeer, bevordert de onderlinge samenwerking en zorgt voor een hechte verenigingsband.

In maart 2000 legt Frans Ruijs de voorzittersfunctie neer. Hij wordt benoemd tot erevoorzitter. Zijn beoogde opvolger, baritonnist Ati Graaumans wil echter eerst zijn muzikale opleiding afmaken. Sjef Coppens is bereid om voor een periode van enkele jaren de vereniging te leiden. Hij wordt daarmee de opvolger van zijn opvolger.

In december 2001 is er een klarinettistendag onder leiding van de beroemde Belgische klarinettist Eddy Vanoosthuysen. Een geweldig leerzame dag. In navolging daarvan is erin november2002een koperdag voor de koperblazers. De aanwas van het aantal leden en leerlingen neemt weer toe. Opmerkelijk daarbij is dat vooral veel mensen van wat oudere leeftijd met de muziekstudie beginnen of deze weer opnieuw oppakken.

In maart 2003 is Ati Graaumans beschikbaar en hij wordt met algemene stemmen tot voorzitter gekozen. Daarmee is hij de eerste muzikant die tevens voozitter is. Beide functies tracht hij zo goed mogelijk te combineren. Zoals hij zelf zegt: “Voorzitter ben ik als het moet, muzikant ben ik als het kan”. Als directeur van een wegenbouwbedrijf baant hij zich bekwaam een weg over de diverse paden binnen de nieuwe bestuursstructuur. Onder zijn leiding wordt de route uitgestippeld naar en de weg geplaveid voor het 100-jarig jubileum in 2006.

Reacties zijn gesloten.